Religijne miasta idealne Kościoła morawskiego
"Osady Kościoła Morawskiego" uosabiają koncepcję idealnego miasta religijnego. Osady te charakteryzowały się duchowymi wartościami Kościoła morawskiego - wspólnotą, równością, prostotą i porządkiem - i jest to wyraźnie odzwierciedlone w ich projekcie architektonicznym.
Na pierwszy rzut oka wygląd Herrnhut i innych miast nie jest tak niezwykły. Szczególne jest to, że poszczególne osady są ze sobą połączone i pomimo dużych odległości między nimi, są bardzo podobne pod względem urbanistycznym i architektonicznym.
Są one zgodne z jednolitym podstawowym schematem: sala kościelna, centralny plac, dziedziniec kościelny i duże budynki komunalne przeznaczone do wspólnego życia niektórych grup kongregacji (niezamężni bracia, niezamężne siostry, wdowy).
Wspólne dziedzictwo
W centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO "Osady Kościoła Morawskiego" znajduje się idea transgranicznej solidarności. Każda z czterech osad - Herrnhut w Niemczech, Christiansfeld w Danii, Betlejem w USA i Gracehill w Irlandii Północnej - jest częścią większej całości. Uznanie ich za miejsca światowego dziedzictwa UNESCO podkreśla niezwykłe uniwersalne znaczenie tej ponadnarodowej sieci idealnych miast religijnych.
Szczególnie istotne jest to, że Kościół Morawski jest nadal aktywny jako wspólnota kościelna we wszystkich czterech lokalizacjach, a wiele historycznych budynków jest nadal w użyciu. Liczne wartości niematerialne, takie jak tradycje kultu, praktyki muzyczne i kultura pamięci, nadają temu dziedzictwu architektonicznemu wyjątkową autentyczność. To żywe dziedzictwo łączy osady ponad granicami państwowymi i zachowuje wspólne ideały Kościoła morawskiego dla przyszłych pokoleń.
Herrnhut - miejsce powstania Kościoła morawskiego
Herrnhut zostało założone w 1722 roku na Górnych Łużycach w Saksonii jako miejsce schronienia dla uchodźców religijnych z Czech i Moraw. Pod przewodnictwem hrabiego Nikolausa Ludwiga von Zinzendorfa powstała tu niezależna wspólnota religijna. W Herrnhut położono również podwaliny pod braterską urbanistykę, co widać w charakterystycznym "baroku Herrnhut", centralnym prostokątnym placu oraz przemyślanym układzie hali kościelnej i dziedzińca kościelnego. Cechy te sprawiają, że Herrnhut jest żywym dziedzictwem świata.
26 lipca 2024 r. "Osady Kościoła Morawskiego" zostały oficjalnie wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Gratulacje dla nich!
Wraz z Christiansfeld w Danii, Betlejem w USA i Gracehill w Irlandii Północnej, Herrnhut tworzy nowe, międzynarodowe miejsce światowego dziedzictwa. Jest to już drugi obiekt światowego dziedzictwa UNESCO na Górnych Łużycach.
Osady reprezentują globalną sieć religijnie zaplanowanych miast zbudowanych przez Kościół Morawski w latach 1722-1808. Są one wyjątkowym zjawiskiem architektonicznym wczesnego okresu nowożytnego, charakteryzującym się starannie zaplanowanymi strukturami miejskimi, które odpowiadały wartościom i potrzebom społeczności. Pomimo ich szerokiego rozmieszczenia geograficznego, wykazują one niezwykłą jednolitość architektoniczną najwyższej jakości rzemiosła. Te cztery osady w imponujący sposób ilustrują ideał zorganizowanego życia wspólnoty chrześcijańskiej, który znajduje odzwierciedlenie zarówno w samych osadach, jak i w ich globalnej sieci do dnia dzisiejszego.
